Hoe wordt je tekenaar?

Tekenen is iets wat ik al mijn hele leven doe. Mijn grootste passie en meest geliefde hobby. Maar soms is het ook zwaar, moeilijk of zelfs confronterend. In deze blog vertel ik meer over wat het betekent om een tekenaar te zijn. Ik mijn andere blogs vertel ik over de zakelijke kanten van het kunstenaarschap, maar in deze blog wil ik juist het persoonlijke aspect benoemen. De twijfel en teleurstellingen die inherent zijn aan tekenen voor je beroep.

Hoe wordt je een tekenaar in 5 stappen.

1. Geboren als tekenaar

2. Ontwikkelen van je tekenvaardigheden

3. Jouw plek in de wereld

4. Twijfels en teleurstellingen

5. Nieuwe energie en nieuwe kansen

Tekenen in Beek bij 't Peeske.

1. Geboren als tekenaar. Veel mensen vinden het leuk om te tekenen. En alle kinderen worden geboren met een zekere aanleg. Picasso zei hierover: "elk kind is geboren als kunstenaar, het moeilijke is om er één te blijven als je groot wordt."

Ik heb al mijn hele leven getekend en hoewel ik soms wel twijfelde of ik het ook als beroep wilde uitoefenen heb ik altijd geweten dat het onderdeel van mijn identiteit was. Als kind was ik nogal een dromer, ik wilde het liefst de hele dagen tekenen, maar toen ik ouder werd kon ik me niet zo goed voorstellen wat het betekende om er mijn beroep van te maken. 

In eerste instantie wilde ik strips maken, en op de kunstacademie wilde ik conceptartist worden. Later wilde ik voor een tekenfilm studio aan de slag en na mijn opleiding heb ik een tijdje als redactioneel illustrator gewerkt. Tegenwoordig denk ik dat de benaming eigenlijk niet zo belangrijk is.

Als je creatief bent, kun je jouw creativiteit op zoveel manieren inzetten. En de kunst is natuurlijk om iets te vinden waar je gelukkig van wordt en dat je heel lang kan volhouden. Toen ik als tekenleraar in het onderwijs werkte dacht ik dat ik mijn eindstation had bereikt. Ik kon de rest van mijn leven tekenen en tekenlessen ontwikkelen. En ik kreeg nog goed betaald ook.

Maar na een heftige burn-out en een aantal sluimerende conflicten besloot ik eind 2024 dat het tijd was om het roer om te gooien. En me volledig op mijn eigen werk te richten. Vanaf dat moment besloot ik dat ik werk ging maken dat ik zelf wilde en daar op mijn eigen manier van wilde leven. Zonder opdrachtgevers, onderwijsorganisaties of bedrijven met grote belangen.

Mijn aquarellen op de kunstmarkt in Dalfsen.

2. Ontwikkelen van tekenvaardigheden. Maar voordat het zo ver is en je als kunstenaar volledig onafhankelijk bent, moet je wel een aantal dingen ontwikkelen. Daar horen een hoop zakelijke en administratieve skills bij. Maar voor je persoonlijke groei en voldoening zijn je creatieve vaardigheden nog veel belangrijker.

Als je zelf niet achter je werk staat, hoe kan een ander dan ooit in jou geloven? Dus om te groeien als tekenaar is het belangrijk dat je heel veel tekent. Simpel gedacht toch? Toch blijkt dat in de praktijk nog lang niet zo makkelijk.

Toen ik in 2004 op de kunstacademie begon had ik er al 18 jaar tekenervaring op zitten, dus ik dacht dat ik wel wat kon. Maar toen bleek iedereen in mijn klas behoorlijk getalenteerd of zelfs een stuk beter dan mij. Dus ik moest mezelf weer heroriënteren op wat het betekende om een tekenaar te zijn. Was het simpelweg een kwestie van heel veel oefenen en technisch beter worden, of kwam er meer bij kijken? 

Hoewel het technische aspect zeker veel aandacht kreeg en ik me aanvankelijk ook daarop focuste, denk ik dat het belangrijk is om voor jezelf na te gaan wat jou energie geeft. Wat maakt tekenen leuk? Wanneer haal je er het meeste plezier uit?

Dit proces stopt nooit. Na de academie heb ik reclame-tekeningen gemaakt, illustraties voor tijdschriften. Logo's ontworpen. Stripboeken getekend. Technische tekeningen voor de lasersnijder en de 3D-printer. Noem het maar op. En in al die dingen kun je zelf ontwikkelen, maar op de lange termijn zijn het maar kleine factoren. Datgene wat je leuk vind, waar je trots uit haalt en waar je jouw persoonlijkheid in kwijt kunt is veel toekomstbestendiger.

Dus in mijn zoektocht heb ik me altijd afgevraagd; vind ik het nog leuk?

Een zelfportret uit 2022.

3. Jouw plek in de wereld. Als kunstenaar sta je voor mijn gevoel altijd een beetje buiten de samenleving. Ik heb als tekenaar veel banen aangenomen om in een vast inkomen te voorzien. Of puur om wat structuur in mijn leven aan te brengen. Maar toch voelde ik me nooit helemaal thuis in werken voor een baas.

Niet dat ik er iets op tegen heb, het heeft me ook veel opgeleverd. Maar al die tijd dat ik werkte voor een werkgever knaagde er iets in mezelf. Verloochende ik mijn eigen kunstenaarschap niet? Wat als ik volledig voor het tekenen zou gaan?

Maar hoe reageert de rest van jouw omgeving daar op? In mijn geval waren de meeste reacties positief, maar de focus lag natuurlijk altijd op geld. Hoe ga je geld verdienen? Kun je er wel van leven? Belangrijke aspecten van het ondernemerschap, maar niet altijd de meest handige vragen als je dat zelf nog aan het uitzoeken bent.

Ik merkte dat ik soms ongevraagde adviezen kreeg waar ik alleen maar onzekerder van werd. Als je zelf in een oriënterende fase zit, wil je helemaal geen financieel advies, goedbedoeld of niet. Als je tekenaar of tekenares is wilt worden is uitzoeken wat jouw meerwaarde en drijfveer is een betere motivator. En daar horen misschien een aantal mislukte ondernemingen bij.

Om een voorbeeld te geven: ik heb jarenlang strips getekend met heel veel plezier. En ik kreeg daar leuke reacties op en veel volgers op Social Media. Maar ik heb waarschijnlijk in 3 jaar tijd nog geen 150 euro verdiend met het verkopen van strips. Een buitenstaander zal dit al snel als een mislukt project beschouwen.

Toch denk ik dat je niet van jezelf kunt verwachten dat je in 1 keer raak schiet. Neem de tijd om te ontdekken wie jij bent als tekenaar en wat je van jezelf verwacht. Niet iedereen hoeft 3 keer per jaar op vakantie.

Muurschildering voor mijn zoontje. 2025.

4. Twijfels en teleurstellingen. Dus misschien hebben al die mensen die zeggen: "doe het niet", wel gelijk. Hoeveel mensen kunnen er nou echt van leven, hoeveel succesvolle kunstenaars of kunstenaressen ken je zelf?

Een paar jaar geleden ben ik begonnen als aquarellist. Ik stapte op de fiets in de zomer, zocht een mooie plek om rustig te tekenen. En maakte 1 of 2 aquarellen per dag. Na 6 weken zomervakantie had ik een reeks aquarellen waar ik trots op was. Hier moest ik iets mee doen, ik wist zeker dat ik hier wat mee kon verdienen.

Dus ik kocht een website en bestelde een aantal prints van mijn schilderijen. Ik melde me aan voor mijn eerste kunstmarkt in Zwolle. Daarnaast investeerde ik in plastic hoezen, verzendenveloppen, visitekaartjes, noem het maar op. De markt duurde 3 dagen en het regende onafgebroken. Het bleek een fiasco.

Toen ik thuis kwam met een stapel verregende prints en bijna niks verkocht, was ik enorm teleurgesteld. Dit doe ik nooit meer dacht ik toen. Inmiddels zijn we ruim 3 jaar verder en heb ik aan tientallen markten mee gedaan. Ook nu nog komt het wel eens voor dat ik helemaal niks verkoop. Daarentegen heb ik ook markten met een dagomzet van 1500 euro. 

Als mensen jouw werk afkeuren of bekritiseren voelt dat persoonlijk. Alsof je zelf hebt gefaald en al die mensen gelijk hebben gehad die zeiden, zoek toch gewoon een normale baan in loondienst. Na die eerste markt in 2022 heb ik gedacht aan opgeven. Misschien was dit niet de juiste route. Niet het juiste moment. Misschien was mijn werk nog niet goed genoeg en misschien ben ik zelf niet goed genoeg als verkoper.

Maar van elke mislukking leer je. Elke fout is kostbare informatie waarmee je jezelf ontwikkelt. En soms ontwikkel je daardoor vaardigheden die een ander niet ontwikkelt. Groeien is pijnlijk, maar opgeven kost je op de lange termijn veel meer.

Nat, koud en moe. Maar toch met veel plezier onze nieuwe woning aan het schilderen. 2025.

5. Nieuwe energie en nieuwe kansen. In 2025 ben ik definitief gestopt met mijn baan in het onderwijs. Ik heb hier altijd goed van kunnen leven en we hadden net een huis gekocht, dus een beetje financiële zekerheid was zeker niet ongewenst.

Maar na mijn burn-out wist ik dat 2025 mijn laatste jaar in loondienst zou zijn, ik wilde me volledig op mijn kunst richten. Ik noem mezelf Ron Wanders Tekenaar, omdat ik al mijn hele leven teken en ik het aquarellen als een voortzetting van het tekenen beschouw.

Dit jaar merkte ik voor het eerst dat mijn droom om volledig afhankelijk te zijn van mijn kunst toch niet zo ondenkbaar was. In de afgelopen maanden heb ik gewerkt aan een serie aquarellen van dorps en stadsgezichten. Dit doe ik al jaren en in feite is er dus weinig veranderd. Maar mijn bestellingen waren in het verleden wat teleurstellend. Als ik 5 prints per maand verkocht had ik een goeie maand.

De afgelopen 2 maanden krijg ik de één de andere bestelling binnen in mijn webshop. Al die investeringen lijken zich langzamerhand uit te betalen. Ook heb ik een aantal huisportretten in opdracht gemaakt. Inmiddels krijg ik zoveel aanvragen dat ik opdrachten moet afwijzen of uitstellen naar 2026.

Maar het zakelijke aspect is niet het enige doel voor mij als tekenaar. Ik wil boven alles met plezier naar mijn werk gaan. Ik ben mijn eigen werkgever, dus ik kies waar ik werk en wanneer ik werk. Ik wil kunst maken waar ik blij van wordt en daarmee hoop ik dat een ander er ook van geniet. 

Momenteel gebeurd er dus een hoop met mij als ondernemer. Hierdoor ben ik beter over mijn planning en organisatie gaan nadenken, zodat ik dit momentum ook in 2026 kan vasthouden.

Exposeren in het kerkje in Aerdt. 2024.